Zaczęło się dawno temu, a pisząc “dawno” dokładnie to mam na myśli – to było w pierwszych latach obecnego stulecia. Wówczas z wypiekami na twarzy czytałam w tygodniku “Wprost” rubrykę “Bikont do Makłowicza. Makłowicz do Bikonta”, w której dwaj znani publicyści wzięli się za trudne zadanie uświadamiania Polaków w zakresie różnorodności jedzenia.

Naprawdę z wypiekami czytałam, chłonęłam dziwne nazwy. Suszone pomidory, sól himalajska, oliwa truflowa.. Teraz powszechne składniki, do kupienia w każdym markecie, i to w całkiem zwyczajnych cenach, a wówczas nieosiągalne! W delikatesach można było dostać, ale jak tu uzasadnić taki zakup, gdy ma się dwadzieścia lat i pusty portfel?

Od czasu do czasu – a była to era studenckiego życia – zamiast na wieczorny alkohol przeznaczaliśmy więc środki finansowe na jakiś nieznany przysmak. My. Ja i mój ówczesny chłopak, a obecny mąż. Oboje polubiliśmy kuchenne eksperymenty i gdy tylko wyprowadziliśmy się z akademików, w których do wspólnej kuchni się chodziło z patelnią, zaczęliśmy konkretniej gotować. Ale muszę się przyznać, że nie wszystkie próby kończyły się sukcesem. Pierwsze kęsy smażonej potrawki z awokado zraziły mnie do tego owocu na długie lata. Pewnie był przejrzały, bo całość smakowała jak.. klej biurowy. Klej biurowy z oliwą i świeżo zmielonym pieprzem.

Pierwsze podejścia do szparagów, jakieś kilkanaście lat temu to było wielkie fiasko. Zapiekane w szynce białe szparagi, dość dojrzałe i baaardzo włókniste. Zamiast cieniutkiej szynki serrano lub szwarcwaldzkiej  owinęliśmy je w tak grube plastry szynki gotowanej, że wykałaczką trzeba było przytrzymać. Albo karczochy nadziewane mięsem mielonym. Ileż my się namęczyliśmy, by je przygotować, a potem okazało się, że do jedzenia w tym karczochu zaledwie kilka płatków, a reszta do wyrzucenia! Prawdziwą klęską była zupa dyniowa z serem, którą zapiekałam w dużej dyni. Ta dynia miała być jednocześnie wazą, w której zupa wjeżdżała na stół. Wszystko wyglądało pięknie, rodzinę usadowiłam do stołu.. i co z tego, skoro zupę trzeba było w końcu przelać do gara i ugotować w tradycyjny sposób, bo się w tym piekarniku wcale nie chciała zrobić. Wiele było takich prób, całkiem sporo dotkliwych porażek i małych zniechęceń, ale także olśnień, że jak my mogliśmy żyć bez niektórych warzyw, owoców, jak nudne kulinarnie było nasze życie przed kukurydzianą zupą i musaką z bakłażana!

Zupełnie przy okazji gotowania zaczęłam pasjonować się.. zdjęciami jedzenia. W tej dziedzinie sporo zawdzięczam “Wysokim Obcasom”, w których fotografię kulinarną podniesiono do rangi sztuki. Oglądałam te obrazy, zachwycałam się jak niesamowicie można uchwycić ser z pleśnią, jak kropla oliwy na sałatce, jak wilgotna powierzchnia mozarelli lub kilka kropek zmielonego pieprzu na pomidorze.. jak to wszystko może niesamowicie, apetycznie i realnie wyglądać! Próbowałam, kombinowałam z różnymi rodzajami światła, z ujęciami z bliskiej odległości. Fotografowałam zioła, łodygi pomidorów, nasze obiady. Wiele lat, nie wiedzieć po co, bo przecież wtedy nie było social mediów, nikt się nie chwalił sałatką, a zdjęcia trafiały do komputerowej “szuflady”..

Nasza edukacja kulinarna wzbogaciła się niesamowicie w czasie emigracji. Wreszcie mieliśmy pieniądze na dobre jedzenie. Na różnorodne sery, panna cotty, baklavę, hummus. W orientalnych sklepach kupowaliśmy chleby naan, na libańskich straganach najlepszy falafel, tabbouleh i bakłażanowy baba ghanoush. W azjatyckich marketach składniki do sushi.. Tam naprawdę dużo zaobserwowaliśmy i dużo się nauczyliśmy. Po powrocie było nam kulinarnie ciężko, bo musiało minąć kilka lat, by asortyment w sklepach się poszerzył, by pewne ulubione produkty można było dostać w naszych marketach (tak, wieem, problemy pierwszego świata.. no ale tak było!).

Na przykład taka papaja. Piszę to z perspektywy prowincji – u nas jest dalej rzadko spotykana. Przepisy na nią też nie są specjalnie popularne w polskim internecie. A szkoda. Posłuchajcie o papai.

Papaja to owoc o pięknym kolorze. W sklepach spotkacie ją (jeśli będziecie mieć szczęście) opisaną jako “dojrzałą” lub “niedojrzałą”. Ten opis jest konieczny, bo każda z opcji ma swoje idealne zastosowania. Dojrzała papaja nadaje się do konsumpcji na surowo, jako dodatek do posiłków. Można ją podawać podobnie jak melona, w plastrach. Bardzo dobrze smakuje jako element deserów i owocowych sałatek.

O, popatrzcie. Pewnego pięknego dnia posłużyła nam za idealny dodatek – i to nie tylko kolorystyczny – do pysznego śniadania. Posłużyła też do obiadu i deseru. Pomyślcie tylko – jedna niepozorna papaja!

Z papai możemy zrobić smaczny obiad. Niedojrzałą można smażyć lub zapiekać, zetrzeć na tarce, przerobić na mielone.. Zasadniczo można z nią zrobić wszystko to, co robimy na przykład z dynią. Świetnie komponuje się z daniami mięsnymi. Na przykład z eleganckim gulaszem.

Gulasz wołowy z papają

Składniki:

250 g wołowiny pokrojonej na cienkie paski, mała papaja niedojrzała (z dojrzałą też wyjdzie, tyle że dodajemy ją, gdy mięso jest prawie gotowe), 4 cebule dymki, łyżka oliwy.

Marynata:

5 łyżek sosu sojowego jasnego, 2 łyżki oliwy, 2 ząbki czosnku, 1 łyżeczka mielonej kolendry, 2 łyżeczki cukru trzcinowego, pieprz cayenne, 3 łyżki soku z cytryny lub limonki, odrobina octu balsamicznego, miód.

Wykonanie:

Mieszamy składniki marynaty w sporej misce.

Papaję kroimy na pół, usuwamy nasiona i kroimy w kostkę. Pokrojone mięso i papaję wkładamy do marynaty na przynajmniej 30 minut.

Zamarynowane mięso smażymy na patelni aż ładnie zbrązowieje i delikatnie się przyrumieni. Następnie dodajemy papaję wraz z marynatą i dusimy razem przez jakieś 20 minut, aż mięso będzie miękkie.

Jeśli sos zredukuje się za bardzo dodajemy więcej miodu, sosu sojowego i soku z limonki. Jeśli jest zbyt intensywny w smaku możemy dolać trochę przegotowanej wody i poczekać aż się ponownie zagotuje. Sos doprawiamy wedle własnego uznania, najlepiej smakuje słodko – kwaśno – ostry.

Sprawdzamy, czy wołownina jest już miękka, następnie dorzucamy zielone łodyżki dymki pokrojone wzdłuż i mieszamy nasz gulasz. Danie podajemy z ryżem.

Słodka papaja na deser

Składniki:

1 dojrzała papaja, 1 łyżka masła, 1 łyżka soku z cytryny, 1/2 łyżeczki cynamonu, cukier z prawdziwą wanilią, opcjonalnie: kieliszek rumu lub brandy.

Wykonanie:

Papaję kroimy na pół, usuwamy nasiona, kroimy na kawałki. Rozgrzewamy masło na patelni, smażymy papaję na małym ogniu. Dodajemy cynamon, sok z cytryny, cukier z wanilią. Jeśli używamy rumu, to dodajemy go teraz i czekamy aż odparuje.

Podajemy w towarzystwie lodów, smaczne również jako dodatek do gorących tostów.

Więcej smakowitych przepisów znajdziecie w zakładce kulinarnej w górnym menu.